Gorąca galaktyka Y1 rodzi gwiazdy w szybkim tempie. Pozwoli rozwiązać kosmiczną zagadkę
12 listopada 2025, 11:16Na krańcach wszechświata astronomowie odkryli niezwykle gorącą galaktykę, w której gwiazdy powstają 180 razy szybciej, niż w Drodze Mlecznej. Galaktyka Y1 znajduje się w odległości ponad 13 miliardów lat świetlnych od nas, jej obserwacje pozwalają więc na badanie procesu tworzenia się pierwszej generacji gwiazd. Powstawały one w warunkach zupełnie innych niż gwiazdy tworzone w pobliskich nam galaktykach. To właśnie dlatego odkrycie, o którym poinformowano na łamach Monthly Notices of the Royal Astronomical Society jest tak fascynujące.
Astronomowie znaleźli ekstremalnie lekki obiekt z ciemnej materii
10 października 2025, 09:53Ciemnej materii nie możemy bezpośrednio obserwować. Nie emituje ona żadnego światła. Można jednak ją badać, obserwując wywoływane przez nią zjawisko soczewkowania grawitacyjnego, gdy światło pochodzące ze źródła leżącego za obiektem z ciemnej materii, zostaje przez obiekt ten zagięte. Międzynarodowy zespół naukowy poinformował na łamach Nature Astronomy o wykryciu ekstremalnie lekkiego obiektu z ciemnej materii.
Przez pół miliarda lat natężenie pola magnetycznego Ziemi i poziom tlenu były silnie skorelowane
24 czerwca 2025, 10:51Przez ostatnich 540 milionów lat zmiany w sile pola magnetycznego Ziemi były skorelowane z poziomem atmosferycznego tlenu, donosi amerykańsko-brytyjski zespół naukowy. Wyniki badań sugerują, że procesy zachodzące głęboko wewnątrz naszej planety mogły mieć wpływ na organizmy żywe na powierzchni Ziemi. O swoim odkryciu uczeni poinformowali na łamach Science Advances.
Obecność drzew wydłuża ludziom życie
20 marca 2025, 10:05Długoterminowe badania prowadzone w Szwajcarii pokazują, że osiedla z wieloma odpowiednio zaaranżowanym drzewa zapewniają swoim mieszkańcom nie tylko lepszą jakość życia, ale również dłuższe życie. Naukowcy wykazali istnienie silnej korelacji pomiędzy terenami zielonymi, a mniejszym ryzykiem zgonu. Do zbadania pozostały szczegółowe mechanizmy korzystnego wpływu odpowiedniej pokrywy drzew na zdrowie mieszkańców.
W Rumunii znaleziono najstarsze ślady homininów w Eurazji. Przybyli tu wcześniej, niż sądziliśmy
28 stycznia 2025, 08:40Wcześni hominini przybyli na teren Eurazji znacznie wcześniej, niż sądziliśmy. Na łamach Nature Communications ukazał się artykuł opisujący badania, którymi kierowali doktor Sebrina Curran z Ohio University, dr Alexandru Petulescu z Academia Română w Bukareszcie i doktor Claire E. Terhune z University of Arkansas. Stwierdzają oni, że na stanowisku Grăunceanu w Rumunii znaleziono najstarsze ślady obecności homininów w Eurazji.
Średnie temperatury na Ziemi zmieniały się bardziej, niż dotychczas przypuszczano
20 września 2024, 07:07Nowa krzywa globalnych temperatur wskazuje, że w fanerozoiku średnie temperatury na Ziemi zmieniały się bardziej niż przypuszczano. Naukowcy z University of Arizona i Smithsonian Institution przeprowadzili badania, w ramach których zrekonstruowali temperatury w ciągu ostatnich 485 milionów lat. To okres, w którym życie na naszej planecie zróżnicowało się, podbiło lądy i przetrwało liczne okresy wymierania.
Dinozaury były świadkami erupcji wulkanicznych na Księżycu
9 września 2024, 10:13Gdy po Ziemi wędrowały dinozaury, na Księżycu wybuchały wulkany, twierdzą naukowcy z Chińskiej Akademii Nauk. Takie wnioski płyną z analizy materiału zebranego przez misję Chang'e-5. Mamy wiele dowodów wskazujących na aktywność wulkaniczną na Księżycu, nie wiadomo jednak, jak długo ona trwała. Najmłodsze datowane skały wulkaniczne mają 2 miliardy lat. Z badań przeprowadzonych przez Chińczyków wynika jednak, że dinozaury były świadkami wybuchów wulkanów na satelicie naszej planety.
Żyła szybko, umarła młodo. Oto najstarsza martwa galaktyka
11 marca 2024, 12:36JADES-GS-z7-01-QU to najstarsza znana martwa galaktyka, poinformowała międzynarodowa grupa naukowa, pracująca pod kierunkiem specjalistów z University of Cambridge. Uczeni, korzystając z Teleskopu Kosmicznego Jamesa Webba, stwierdzili, że galaktyka żyła szybko i umarła młodo. Z badań wynika, że przestała ona tworzyć gwiazdy już 700 milionów lat po Wielkim Wybuchu. W tej chwili nie wiemy, co zatrzymało narodziny gwiazd w galaktyce, ani czy jest to stan chwilowy czy też stały.
Ludzie przybyli do Europy 1,4 miliona lat temu. Wędrowali ze wschodu na zachód
8 marca 2024, 11:55Kamienne narzędzia znalezione w najniższej warstwie stanowiska archeologicznego w pobliżu miasta Korolevo w zachodniej Ukrainie pochodzą sprzed 1,4 miliona lat, poinformował na łamach Nature międzynarodowy zespół naukowy, na którego czele stoi Roman Garba z Instytutu Fizyki Jądrowej i Instytutu Archeologii Czeskiej Akademii Nauk. Tym samym mamy do czynienia – jak twierdzą autorzy badań – z najstarszym w Europie miejscem zamieszkanym przez ludzi.
Przed końcem dekady poznamy masę wszystkich zapachów neutrin?
29 grudnia 2023, 10:15Neutrina to cząstki subatomowe, których liczba we wszechświecie jest o miliard razy większa niż liczba elektronów, protonów i neutronów. Neutrino mogłoby przelecieć przez warstwę ołowiu grubości 1 roku świetlnego nie zderzając się po drodze z żadną inną cząstką. I właśnie przez to, że neutrina tak słabo wchodzą w interakcje z materią, niewiele o nich wiemy, gdyż trudno je badać.
